اگر تصور میکنید چند فکر همیشه بهتر از یک فکر کار میکند، سخت در اشتباهید. چه بسا تصمیمات جمعی که آثار به مراتب مخربتری دارند. یک از آفاتی که یک گروه میتواند به آن دچار شود گروهزدگی (به انگلیسی group-think) است. گروههایی که دچار گروهزدگی میشوند از تصمیمگیریهای بخردانه دور میشوند و به مرور به درون پیله خود ساخته خود میخزند. این گروهها آنچنان در این مرداب گرفتار میشوند که توانایی درک واقعیتهای پیرامون خود را از دست میدهند.
ممکن است همگی ما درگیر این عارضه شده باشیم. گروهزدگی اعتماد به نفس تک تک اعضا گروه را زایل میکند و از آنها سربازانی گوش به فرمان میسازد. خود من بارها در محیط کار درگیر این پدیده بودهام. هرگاه به نتایج اسفبار این هماندیشیهای مضحک نگاه میکنم راحتتر درک میکنم که چطور میتوان انسانهای خلاق و صاحب فکر را اینگونه عاجز و ناتوان ساخت که دیگر برق هیچ شوقی در نگاهشان جرقه نزند.
گروهزدگی در عالم سیاست هم فجایعی بس اسفناک از خود به جا گذاشته است. از عملیات ناموفق خلیج خوکها که میرفت به یک بحران جهانی تبدیل شود تا فاجعه حمله به عراق. نئوکانها در دولت جورج بوش آنچنان دچار گروهزدگی شده بودند که تنها به این میاندیشیدند که به کجا باید حمله کرد: ایران، عراق و یا کره شمالی. در نهایت قهرمان گروه دیک چنی بود که عراق را با دست روی نقشه نشان داد! کسی جسارت آن را نداشت تا از خود بپرسد چگونه با اِشغال یک کشور و کشتار مردم آن میتوان با تروریزم مقابله کرد؟
برای اینکه بیشتر با این پدیده آشنا شویم تصمیم گرفتم یک ویدیوی آموزشی را به زبان فارسی برگردانم. این ویدیوی آموزشی در ابتدا به بررسی گروه زدگی میپردازد و در ادامه نشان میدهد که چگونه گروهزدگی به فاجعه انفجار فضاپیمای چلنجر ناسا انجامیده است.
این ویدیو را میتوانید از آپارات و یا یوتیوب با زیرنویس فارسی تماشا کنید.