ای کاپیتان، کاپیتان من

اگر تا بحال فیلم «انجمن شاعران مرده» را ندیده‌اید، وقت را از دست ندهید. جدا از اینکه بازیگر بزرگی چون رابین ویلیامز همیشه بهانه خوبی است برای فیلم دیدن، اما فیلم بخودی خود نیز حرف‌های تازه‌ای برای گفتن دارد.

اما آنچیزی که بهانه نوشتن این مطلب شد نه خود فیلم که شعری است با مطلع «ای کاپیتان ،کاپیتان من». شعر بسیار زیبایی است در رثای آبراهام لینکلن که پس از ترور او سروده شده است.

به هر تقدیر تصمیم گرفتم این شعر را به همراه برگردان فارسی آن در اینجا قرار دهم.

این شعر توسط «والت ویتمن» سروده شده است. شاید اگر بخواهیم شعری را در زبان فارسی با آن مقایسه کنیم به «یاد آر ز شمع مرده یاد آر» دهخدا برسیم. چکامه‌ای که علی اکبر دهخدا در رثای جهانگیر خان صوراسرافیل سرود.

متن فارسی | متن انگلیسی

O Captain! My Captain!
by Walt Whitman


O Captain! my Captain! our fearful trip is done,
The ship has weather’d every rack, the prize we sought is won,
The port is near, the bells I hear, the people all exulting,
While follow eyes the steady keel, the vessel grim and daring;
                         But O heart! heart! heart!
                            O the bleeding drops of red,
                               Where on the deck my Captain lies,
                                  Fallen cold and dead.

O Captain! my Captain! rise up and hear the bells;
Rise up—for you the flag is flung—for you the bugle trills,
For you bouquets and ribbon’d wreaths—for you the shores a-crowding,
For you they call, the swaying mass, their eager faces turning;
                         Here Captain! dear father!
                            This arm beneath your head!
                               It is some dream that on the deck,
                                 You’ve fallen cold and dead.

My Captain does not answer, his lips are pale and still,
My father does not feel my arm, he has no pulse nor will,
The ship is anchor’d safe and sound, its voyage closed and done,
From fearful trip the victor ship comes in with object won;
                         Exult O shores, and ring O bells!
                            But I with mournful tread,
                               Walk the deck my Captain lies,
                                  Fallen cold and dead.

ای کاپیتان، کاپیتان من!
والت ویتمن


ای کاپیتان، کاپیتان من!
سفر هراسناک ما به پایان رسیده
کشتی، امن از همه‌ی صخره‌ها گذشته
غنایمی که در پی‌شان بودیم به دست آمده
بندرگاه نزدیک است، می‌شنوم صدای زنگ‌ها را، مردم همه به افتخار و همهمه‌اند.
ثابت به انتهای ثابت کشتی دوخته شده چشم‌ها. کشتی آلوده و تعجب بر انگیز
     اما ای دل! دل! دل!
        ای قطره‌های سرخ در حال خونریزی
           بر عرشه، کاپیتان من فروافتاده
                  سرد و مرده

 ای کاپیتان، کاپیتان من! برخیز و صدای زنگ‌ها را بشنو
برخیز- برای تو پرچم به حرکت در آمده، برای تو شیپور بانگ می‌زند
به خاطر توست دسته گل‌ها، حلقه گل‌های جنگجویان پیروز- به خاطر توست شلوغی ساحل -
این حجم، زمزمه کنان تو را صدا می‌زند ، مشتاقانه چهره بر می‌گرداند
   بشنو کاپیتان، پدر عزیز
      بر این بازو سر بگذار
        این فقط یک خواب است که بر عرشه
            افتاده‌ای سرد و مرده

کاپیتان من جوابی نمی‌دهد، لبانش بی حرکت و رنگ باخته است
پدرم بازویم را حس نمی‌کند، نه نبضی دارد نه اراده‌ای
کشتی آرام و مطمئن لنگر گرفته
سفرش به پایان رسیده
از سفری هراسناک می‌آید، کشتی پیروز با اشیای غنیمت برده
ای ساحل‌ها به وجد بیایید، و زنگ‌ها به صدا درآیید
            اما من با قدمی اندوهناک
                  به عرشه گام برمی‌دارم کاپیتان من فرو                                  
                         افتاده سرد و مرده

ترجمه:اسدالله مظفری

بزرگترین کشف گالیله

اگر از شما بپرسند بزرگ‌ترین کشف گالیله چه بود، شاید بی‌درنگ و فی‌البداهه بگویید تلسکوپ! اما کاملا در اشتباهید. تلسکوپ بزرگ‌ترین اختراع این دانشمند و منجم بزرگ ایتالیایی بود و نه کشف.

بزرگ‌ترین کشف گالیله اقمار چهارگانه مشتری بود. اقماری که پس از او به قمرهای گالیله (Galilean moons)معروف شدند. شاید از خود بپرسید چرا قمرهای مشتری بزرگ‌ترین کشف گالیله بودند؟ به واقع گالیله از فرای تلسکوپ اختراعی خود توانست چیزی را ببیند که به دور چیز دیگری غیر از زمین می‌گشت. این خط بطلانی بود بر جهان بطلمیوسی. جهان بطلمیوسی، جهانی زمین مرکز است؛ بدین صورت که زمین در مرکز عالم و ثابت است و هر آنچه در دنیا است از ماه و خورشید تا ستاره‌ها و سیاره‌ها، همگی در مداری بطلمیوسی بر گرد آن می‌گردند. این خرافه آنچنان باورپذیر شده بود که واتیکان هم توهم مرکز پنداری یافته بود و خود را مرکز زمین می‌پنداشت. همه چیز بر دور کلیسا می‌چرخید!

گالیله ابرهه مسیحیت بود و کعبه مسیحیت را ویران کرد. اقمار مشتری یعنی رسوایی کلیسا، یعنی پایان بطلمیوس. این گونه بود که گالیله مستحق اعدام شد. در نهایت گالیله برای نجات جان خویش توبه کرد. اما هنگام خروج از دادگاه زیر لب گفت: «و هنوز می‌گردد».